Fietsberaadpublicatie 31: Leidraad gemeentelijk deelfietsbeleid

  • Soort:Aanbevelingen & Richtlijnen
  • Auteur:APPM en The New Drive
  • Uitgever:CROW-Fietsberaad
  • Datum:01-05-2018
Deze leidraad helpt gemeenten bij het formuleren en uitvoeren van beleid gericht op deelfietsen. De leidraad is in 2021 geheel vernieuwd. Zie Fietsberaadpublicatie 37: Leidraad gemeentelijk beleid deelmobiliteit

 

Klik op de knop om de link te openen (opent in een nieuw venster)

downloaden
  • De afgelopen jaren heeft zich een kleine revolutie voorgedaan in de wereld van publieke deelfietsen. Dit is vooral te danken aan de ontwikkeling van slimme fietssloten, die met een app op de mobiele telefoon geopend kunnen worden. Door deze technologische ontwikkeling is het aantal aanbieders van deelfietsconcepten wereldwijd sterk gestegen. Met name in China heeft de deelfiets een hoge vlucht genomen. In de zomer van 2017 drong deze mondiale ontwikkeling ook op enige schaal door in een aantal Nederlandse steden.


    De rol van lokale overheden is door deze ontwikkeling eveneens sterk veranderd. Tot voor kort waren publieke deelfietssystemen alleen haalbaar als (lokale) overheden hier een actieve bijdrage aan leverden. Een groot aantal buitenlandse steden heeft flink geïnvesteerd in publieke deelfietssystemen, zoals de Vélib in Parijs. Bovendien was medewerking van overheden noodzakelijk voor realisatie van dockingstations in de openbare ruimte.

    Dankzij de nieuwe technologie met free-floating deelfietsen zien marktpartijen kans om voor eigen rekening en risico deelfietssystemen aan te bieden. Tussenkomst van overheden is in principe niet meer strikt noodzakelijk. Na de eerste golf van free-floating deelfietsen in 2017 is het optimisme over het bussinesmodel overigens wel getemperd. In de Europese setting blijkt het ook met de slimme sloten lastig om een winstgevende exploitatie op te zetten.

    Voor Nederlandse gemeenten biedt deze deelfietsontwikkeling nieuwe kansen om invulling te geven aan hun duurzame mobiliteitsbeleid. Anderzijds worden gemeenten geconfronteerd met een nieuwe opgave: hoe voorkomen zij dat de toch al schaarse (fietsparkeer-)ruimte in Nederlandse steden overspoeld wordt met deelfietsen van allerlei verschillende aanbieders.

    Om gemeenten hierbij te helpen heeft CROW-Fietsberaad, samen met adviesbureau APPM/NewDrive, voorliggende ‘Leidraad voor gemeentelijk deelfietsbeleid’ ontwikkeld. Is een gemeentelijk deelfietsenbeleid wenselijk of zelfs noodzakelijk? Welke middelen heeft een gemeente om het aanbod van deelfietsen in de openbare ruimte te reguleren? Welke afspraken kan een gemeente het beste maken over de levering van data?

    Bij het schrijven deze leidraad hebben we dankbaar gebruik gemaakt van de beleidsontwikkelingen in Amsterdam. De voorstellen voor APV-teksten zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met medewerkers van de VNG en hebben we verder van verschillende gemeenten en marktpartijen input ontvangen. Deze leidraad is ontwikkeld in het kader van de Tour de Force 2020, de nationale agenda Fiets.

    Klik hier voor de herziene versie van de leidraad.

    Presentatie Leidraad deelfietsen op Nationaal verkeerskundecongres
    Tijdens het NVC presenteren Otto van Boggelen (CROW-Fietsberaad) en Bram Nieuwstraten (VRA) deze nieuwe leidraad. 

    Leeswijzer

    Hoofdstuk 2 geeft een korte introductie op de deelfiets. Wat is een deelfiets en hoe hebben de systemen zich de afgelopen decennia ontwikkeld? Een handig hoofdstuk voor (gemeentelijke) beleidmakers die enig gevoel willen krijgen voor de materie.

    De daaropvolgende hoofdstukken bieden concrete bouwstenen voor het gemeentelijk deelfietsbeleid. In hoofdstuk 3 worden het ambitieniveau, de doelstellingen, de doelgroepen en de scope vastgesteld. Afhankelijk van het ambitieniveau kan in hoofdstuk 4 een spoor voor nadere uitwerking gekozen worden, inclusief eventuele verankering in de algemene plaatselijke verordening APV. Hoofdstuk 5 tenslotte biedt een dashboard met knoppen (thema’s), waar een gemeente aan kan draaien om het deelfietsbeleid verder in te regelen.

    Aanvullingen en reacties

    Deze Leidraad is niet in beton gegoten. Deelfietsen zijn zeker in de Nederlandse context een relatief nieuw fenomeen. Veel aanbevelingen in deze Leidraad hebben zich nog niet in de praktijk kunnen bewijzen. Bovendien gaan de ontwikkelen snel. We houden ons daarom aanbevolen voor aanvullingen, reacties en praktijkervaringen. Reacties, suggesties en aanvullingen zijn welkom op fietsberaad@crow.nl.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Fietsberaadpublicatie 31: Leidraad gemeentelijk deelfietsbeleid

Scroll naar boven