Risicoverhogende factoren voor langere en zwaardere vrachtautocombinaties op het onderliggend wegennet

  • Soort:Onderzoeksrapporten
  • Auteur:Ing. C.C. Schoon & ing. G. Schermers
  • Uitgever:SWOV, Rapport R-2008-2
  • Datum:04-04-2008

De kans op dodehoekongevallen met extra lange vrachtauto's (LZV's) is waarschijnlijk groter dan met gewone vrachtauto's. Dit stelt de SWOV die opdracht van CROW heeft bekeken of de risico's toenemen door op het onderliggend wegennet LZV's toe te laten. Het rapport&geeft suggesties hoe de risico's mogelijk zijn te verminderen.


 

Klik op de knop om de link te openen (opent in een nieuw venster)

downloaden
  • Een LZV, een langere en zwaardere vrachtautocombinatie (dan de reguliere), mag alleen gebruikmaken van het onderliggend wegennet als daartoe door de lokale wegbeheerder ontheffing is verleend. Om de weg-beheerders daarbij te helpen, bereidt een CROW-werkgroep een publicatie voor met criteria waaraan wegvakken en kruispunten moeten voldoen opdat ontheffing kan worden verleend. Bij deze voorbereidingen zijn diverse vragen op het gebied van de verkeersveiligheid naar voren gekomen. De CROW-werkgroep heeft deze vragen aan de SWOV voorgelegd; dit rapport geeft de antwoorden.
    De vragen hebben betrekking op de volgende onderwerpen:
    1. risico van het inhalen;
    2. interactie met kwetsbare verkeersdeelnemers op kruispunten;
    3. zuigende werking op tweewielers;
    4. risico bij bromfietsers op de rijbaan;
    5. risico bij schemer of duisternis.
    Het gaat er bij deze vragen om of LZV's een verhoogde kans op een ongeval geven in vergelijking met reguliere vrachtautocombinaties. Aangezien de vragen op korte termijn beantwoord dienden te worden, is op die punten geen nieuwe kennis vergaard, maar is alleen beschikbare kennis gebruikt.
    Om te beginnen is gekeken naar ongevallencijfers over de onveiligheid van gewone vrachtauto's en vrachtautocombinaties. Uit deze cijfers blijkt dat in 2004 het risico om als tegenpartij bij een vrachtauto-ongeval om te komen 7,5 keer zo hoog is als het risico om als tegenpartij bij een ongeval met een personenauto om te komen.
    Binnen de bebouwde kom zijn het vooral fietsers die omkomen bij een ongeval met een vrachtauto (een aandeel van bijna 70%). Buiten de bebouwde kom zijn het in de eerste plaats inzittenden van personenauto's (57%) en in de tweede plaats fietsers (16%). Deze cijfers hebben betrekking op 2006.
    Volgens de SWOV-visie, zoals verwoord in Door met Duurzaam Veilig (2005), passen vrachtautocombinaties op de langere termijn niet op het onderliggende wegennet waar ook kwetsbare verkeersdeelnemers voor-komen. Deze vrachtauto's, waaronder dus ook LZV's, horen op het hoofd-wegennet thuis waarop industrieterreinen, terminals en dergelijke direct zijn aangesloten. Op het onderliggend wegennet zouden alleen nog lichtere, voor stadsverkeer aangepaste vrachtauto's moeten rijden.

    Het antwoord op de vijf vragen is hieronder samengevat.
    1. Risico van het inhalen
    Inhaalongevallen waar vrachtauto's bij betrokken zijn, komen relatief veel voor op het onderliggend wegennet. Door de grotere lengte brengt het inhalen van een LZV meer risico met zich mee. De conclusie is dat een algeheel inhaalverbod gewenst is als LZV's op het onderliggend wegennet worden toegelaten.
    2. Interactie met kwetsbare verkeersdeelnemers op kruispunten
    Ongevallen tussen vrachtauto's en kwetsbare verkeersdeelnemers gebeuren vaak op kruispunten, omdat daar een menging van verschillende verkeers-deelnemers plaatsvindt. Door de dode hoek bij vrachtauto's vallen veel slachtoffers bij het afslaan van de vrachtauto naar rechts. Vermoedelijk is het afslaan met een LZV riskanter dan met een reguliere vrachtauto-combinatie; aanbevolen wordt dit met observaties nader te onderzoeken.
    3. De zuigende werking voor tweewielers
    Het passeren van een voertuig brengt luchtverplaatsing teweeg die twee-wielers op de rijbaan, of op een direct ernaast gelegen fietspad, beïnvloedt. De mate van invloed is afhankelijk van verschillende factoren. Verwacht wordt echter dat LZV’s zich op dit punt niet onderscheiden van reguliere vrachtautocombinaties.
    4. Risico bij bromfietsers op de rijbaan
    Op rechte wegvakken en kruispunten wordt geen verschil in onveiligheid voor bromfietsers op de rijbaan geschat. In bochten naar rechts is de LZV riskanter dan een reguliere vrachtautocombinatie voor bromfietsers die zich in de bocht rechts naast de LZV bevinden. Vanwege zijn grotere lengte snijdt de LZV de bocht meer af.
    5. Risico bij schemer of duisternis
    LZV's hebben verplicht contourmarkering aan de achterzijde; reguliere vrachtautocombinaties hebben dit zelden. Wat achteraanrijdingen betreft zal de LZV bij schemer en duisternis dus in het voordeel zijn. Wat de aanwezig-heid van zijmarkering betreft is er geen verschil tussen de verschillende vrachtautocombinaties. Het risico van flankaanrijdingen lijkt daarom groter voor LZV's, wanneer deze bij schemer of duisternis een weg oversteken of oprijden. Het inhalen van een LZV is risicovol als men niet heeft opgemerkt met een LZV van doen te hebben. De verplichte lengteaanduiding op de achterzijde dient daarom ook 's nachts goed zichtbaar te zijn.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Risicoverhogende factoren voor langere en zwaardere vrachtautocombinaties op het onderliggend wegenn

Scroll naar boven