‘Het vergevingsgezinde fietspad’, won in 2013 de prijsvraag van het ministerie voor het meest innovatieve onderzoeksvoorstel om de fietsveiligheid bij 50+ers te verbeteren.
De pilots die binnen het project werden uitgevoerd, leidde tot een aantal conclusies voor de praktijk:
Verbreding werkt altijd
Verbreding werkt altijd zegt projectleider Peter Morsink van Royal HaskoningDHV: ‘Dat kwam er echt duidelijk uit, verbreding is een goede maatregel.’ Fietsers gaan meer in de veilige zone fietsen. Ze fietsen vooral minder in de as, waardoor er minder potentiële conflicten met tegenliggers zijn. Wel blijft een categorie fietsers wat dicht tegen de rand fietsen. Bredere fietspaden worden wel zeer gewaardeerd, met name door ouderen.
De effecten van asmarkering
Bij fietspaden vanaf 3,0 meter zorgt asmarkering ervoor dat fietsers meer afstand nemen van de as. Bij smallere fietspaden (< 3,0 meter) of bij drukkere fietspaden (meer dan 500 fietsers per etmaal) rijden de fietsers door de asmarkering dichter bij de rand. De effecten van kantmarkering Kantmarkering zorgt ervoor zorgt dat fietsers meer afstand houden tot de rand. Daarnaast ervaren fietsers de visuele geleiding van kantmarkering als zeer prettig, zowel bij daglicht als bij schemer of duisternis. Een goede maatregel dus. Toch zijn er een paar kanttekeningen: Op een smal fietspad (< 3,0 m) kan kantmarkering er wel toe leiden dat fietsers dichter op de as rijden of op de verkeerde helft. Zeker bij hogere intensiteit wil je dat niet. Daarom is de conclusie toch, dat het niet overal is aan te bevelen.
Bermen en bermstroken
Bij 12 procent van de eenzijdig ongevallen speelt de berm een hoofdrol. Het uitgangspunt van een veilige ‘vergevingsgezinde’ berm is dat hij op dezelfde hoogte ligt als de verharding. Als een fietser dan per ongeluk in de berm terecht komt, fietst hij er net zo gemakkelijk weer uit. Bij een hoogteverschil is dat lastiger, ook kan niveauverschil ernstiger verwondingen opleveren. Verder moet een berm voldoende ‘draagkracht’ te hebben; als men te ver weg zakt is het verschil alsnog te groot. Dit hoogteverschil is op te heffen met bermstroken. In het project is geëxperimenteerd met verschillende soorten bermstroken. Die blijken niet alleen een functie te hebben als veilige uitwijkzone. Ook hebben de stroken (en hun uiterlijk) een effect op de laterale positie van de fietsers. Fietsers durven meer naar de rand te fietsen en zo wordt de fietspadbreedte beter benut. De betonnen bermverharding (met streetprint) werkte het beste op de proeflocatie.