Platform Veilig fietsen

Waarom de speed-pedelec in België populairder is

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:16-06-2021
Vorig jaar telde België ruim 36.000 speed-pedelecs. In Nederland reden er zo’n 21.000. Waarom is de snelle fiets bij onze zuiderburen populairder?

  • speed-pedelec_belgie-(1).jpgEen deel van het antwoord is af te leiden uit een onderzoek van de KU Leuven en de Vrij Universiteit Brussel onder de titel 365SNEL. Tijdens dat onderzoek werden 15 speed-pedelecs bij 10 verschillende bedrijven en organisaties uitgezet en werden de 106 gebruikers gevraagd naar hun ervaringen.

    Tijdwinst
    De belangrijkste motivatie voor de deelnemers om een speed-pedelec uit te proberen was snelheid. Het gros van de kandidaat-testrijders bleek in de veronderstelling dat ze met een speed-pedelec constant 45 km/uur zouden kunnen rijden en dat ze daardoor veel tijdswinst zouden boeken. In de praktijk blijkt dat overigens anders te liggen. Er zijn behoorlijke onderlinge verschillen. Modellen met een 350W-motor halen een kruissnelheid van 30 à 35 km/uur. Bij deze speed-pedelecs is het vrijwel onmogelijk om de maximale snelheid van 45 km/uur te trappen. Speed-pedelecs met een 500W motor halen een kruissnelheid van 35 à 40 km/uur en komen wel gemakkelijker aan het maximum. Onderzoek in Nederland in een pilot met 28 speed-pedelecrijders leidde tot soortgelijke bevindingen. De '500 W-renners' legden een derde van de totale afstand af in de snelheidsband van 41-50 km/uur, vergeleken met 7 procent van de '350 W-rijders’.

    De Belgische testrijders zetten zich vrij snel over de teleurstellende snelheidsprestaties van hun voertuig heen omdat ze andere voordelen ervoeren. Met name de voorspelbaarheid van de reistijd was voor velen een enorme opsteker, zo bleek.

    Prijskaartje
    De belangrijkste hindernis die de fietsers voor de test vermeldden, was het prijskaartje van een speed-pedelec. De Belgische onderzoekers leggen uit dat die hoge prijs voor een belangrijk deel is terug te voeren tot de technische reglementering, die Europees is geharmoniseerd. De speed-pedelec is daarbij onderworpen aan een homologatieprocedure ontwikkeld voor klassieke bromfietsen. ‘Dat is een uiterst complexe, inadequate en peperdure aangelegenheid. Dat duwt de prijs van een speed-pedelec in de richting van een goedkope auto.’
    Alle lidstaten hebben die categorie ook overgenomen in hun wegcodes, behalve België. ‘Dankzij enkele visionaire ambtenaren bij de FOD Mobiliteit is de speed-pedelec in onze wegcode niet weggezet als bromfiets “tout court”, maar is een aparte categorie gecreëerd: bromfietsen klasse P – Speed Pedelecs. Dat maakte het mogelijk om aangepaste verkeersregels te maken met nieuwe verkeersborden die, door gebruik van de letter P, speed-pedelecs toelaten of uitsluiten. Bovendien maakte die aparte categorisatie het mogelijk om de speed-pedelec aan dezelfde financiële stimuli te onderwerpen als klassieke (e)-fietsen.’

    Op het fietspad
    Terwijl in fietsparadijzen als Nederland en Duitsland wordt gediscussieerd over wat en waar speed-pedelecs wel of niet mogen, ontpopt België en met name Vlaanderen zich dus tot Europa’s enige constante groeimarkt voor speed-pedelecs, leren de cijfers. Dat heeft onder andere te maken met het ruime aanbod aan leasemogelijkheden in België (hoewel Corona de cijfers de laatste tijd wel wat heeft gedrukt). Maar de speed-pedelecrijders blijken zich in België ook op hun gemak te voelen omdat men kan kiezen tussen weg en fietspad. Als de snelheidslimiet op de weg 50 km/uur bedraagt, mag een speed-pedelecrijder zelf kiezen. Als de snelheidslimiet boven de 50 km/uur ligt, zijn ze verplicht het fietspad te gebruiken. ‘Dit is wellicht een cruciaal element in het Belgische succes van speed-pedelecs. In andere landen worden speed-pedelecs van de fietspaden verbannen en moeten ze verplicht op de weg. Als die speed-pedelecs echter, met een 350W motor, gemiddeld slechts 30 à 35 km/uur, dan is dat een bijzonder onaangenaam, zelfs gevaarlijk snelheidsverschil met de auto’s en vrachtwagen waartussen men moet rijden.’ Het eerder genoemd Nederlands onderzoek leert dat speed pedelecrijders vooral daarom gemiddeld 22,5% van de afstand ‘illegaal’ op fietspaden afleggen. 

    Richtingaanwijzers
    Op de wenslijst van de Belgische speed-pedelecrijders staan nog wel richtingaanwijzers. Dan hoeven ze bij hogere snelheden het stuur niet los te laten om aan te geven waar ze naar toe willen. De spiegel die de speed-pedelec doorgaans zo’n 10 cm verbreedt, zit vaak in de weg bijvoorbeeld in conventionele fietsrekken of op het fietspad. ‘En wie toch 45 km/uur haalt, heeft dan weer last van een pijnlijke ruis in de oren.’
    Tot slot is er vrijwel geen kritiek op de helmplicht. ‘Iedereen blijkt die vrij plichtsgetrouw na te leven, behalve nu en dan voor dat ritje naar de bakker om de hoek.’

    Overigens, in sommige Belgische steden geldt sinds kort wel een snelheidsbeperking van 25 km/uur op sommige fietspaden. Daardoor moeten speedpedelecs langzamer rijden of zich mengen met het gevaarlijke autoverkeer. Het is nog niet duidelijk of dit invloed zal krijgen op de populariteit van de speed-pedelec.

    Het 365SNEL project leidde er uiteindelijk toe dat een kleine 20 procent van testrijders definitief kozen voor een speed-pedelec om te pendelen, waarvan ongeveer 15 procent voormalige automobilisten.

Relevantie

Scroll naar boven