Veel fietspaaltjes zijn onnodig. En als ze wel nodig zijn, ontbreekt vaak markering of verlichting. Gebrek aan kennis is niet de oorzaak dat het nog regelmatig fout gaat.

Deze notitie bevat de aanbevelingen voor een veilige vormgeving van het toepassen van afsluitpalen op fietspaden die in 2022 geactualiseerd zijn. De notitie biedt daarbij een keuzeschema die wegbeheerders helpt bij afwegingen over de plaatsing van palen op fietspaden. door Stan Wolters & Mark van Gurp (CROW-Fietsberaad)

Als het aan Veilig Verkeer Nederland (VVN) en de Fietsersbond ligt, verdwijnen zo snel mogelijk alle fietspaaltjes van de weg. Naar schatting belanden honderden Nederlanders jaarlijks in het ziekenhuis na een aanrijding met het bekende rood-witte paaltje. door Ruben Messelink

Informatieve notitie gericht op het agenderen van het veiligheidsprobleem dat speelt rondom de gebrekkige plaatsing van fietspaaltjes en andere fietsobstakels op Nederlandse fietspaden. door Eline de Geus

In dit onderzoek is aandacht voor praktijksituaties waarin grote gevaarzetting ontstaat door slecht geplaatste obstakels ofwel paaltjes op het fietspad. door Eline de Geus

Een inventarisatie van paaltjes op het fietspad in drie gemeenten leert dat geen van de paaltjes voldoet aan de eisen. Nog los van de vraag of ze er eigenlijk wel hadden moeten staan.

Zeker als een fietspaaltje van afstand niet goed te zien is, moet een ribbelmarkering de naderende fietsers tijdig waarschuwen. Anders draait de wegbeheerder op voor schade als er een ongeluk gebeurt.

Van 2001 tot en met 2018 gaf Fietsberaad het tijdschrift Fietsverkeer uit. Een vakblad gericht op professionals op het gebied van fietsverkeer en fietsbeleid. Daar komt nu een einde aan. Reden is dat de productie van zo’n tijdschrift kostbaar is en er in dit digitale tijdperk voldoende alternatieven zijn om fietskennis breed te verspreiden.

Elk jaar melden zich 50.000 fietsers op de spoedeisende hulp vanwege een enkelvoudig fietsongeval. Ondanks deze cijfers is uit eerder onderzoek van het CROW gebleken dat er weinig aandacht is voor enkelvoudige fietsongevallen bij Nederlandse gemeenten. Daarom is besloten een nader onderzoek te doen naar de kennis over en de aanpak van enkelvoudige fietsongevallen door gemeenten. door Lincy Mulder & Koos Louwerse

Een risicogestuurde verkeersveiligheidsaanpak houdt in dat men zich niet beperkt tot het oplossen van bestaande verkeersproblemen, maar dat men proactief stuurt om risico’s te verminderen. Een goede database is daarbij erg nuttig. Maar ook zonder dat kun je best al beginnen.

Het rapport geeft een beeld van welke methodes beschikbaar zijn voor de risicogestuurde aanpak en welke informatie men daarbij nodig heeft. door Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Slecht beschermde kinderen in bakfietsen die op de suggestiestrook de weg moeten delen met autoverkeer dat 50 of harder rijdt. Je kunt erop wachten tot dat een keer mis gaat. Dat zegt SWOV-directeur Peter van der Knaap.

Sinds drie jaar geleden de risico&'s van fietspaaltjes nadrukkelijk onder de aandacht werden gebracht, zijn er vele duizenden verwijderd. In sommige gemeenten kan vaak meer dan de helft het veld ruimen.

Ontwerpwijzer Fietsverkeer is een bron van kennis voor beleid, ontwerp, inrichting en onderhoud van een toekomstbestendige fietsinfrastructuur. De nieuwe editie van het boek (juni 2016) geeft praktisch handvatten voor zowel ontwerpers als wegbeheerders en beleidsmakers. De ontwerpwijzer is zowel in het Nederlands als in het Engels verkrijgbaar. Bestel via de onderstaande link de Nederlandse editie: door CROW

De afgelopen jaren heeft Amsterdam al veel werk gemaakt van het verwijderen of het beter zichtbaar maken van fietspaaltjes op de fietspaden. De komende jaren zijn andere obstakels aan de beurt, zoals hoge trottoirbanden, verhoogde rijbaanscheidingen op het fietspad en fietsenrekken die dicht bij het fietspad staan.

Tweederde van de gemeenten werkt aan de ‘Lokale aanpak veilig fietsen&'. De SWOV beveelt aan om de effecten van die aanpak concreet te monitoren en de veiligheid van infrastructuur in kaart te brengen.

Afgelopen winter is er zo&'n 38 keer met een strooiwagen over de flexibele fietspaal op de Langejacht in Dedemsvaart gereden. Het resultaat is een paal die behoorlijk is beschadigd, maar nog altijd recht overeind staat.

Een verzwaarde asmarkering zorgt voor visuele geleiding en stimuleert fietsers op de eigen helft te blijven fietsen. De oplossing leent zich vooral in onoverzichtelijke bochten. Dat is de conclusie van een onderzoek van Royal HaskoningDHV naar het effect van markeringen op fietspaden.

De Monitor Beleidsimpuls Verkeersveiligheid 2014 volgt het effect van een aantal maatregelen die in 2012 zijn afgesproken om met name het aantal slachtoffers onder fietsers en ouderen terug te dringen.& door dr. ir. Wendy Weijermars, dr. Charles Goldenbeld, dr. Frits Bijleveld

In de webtool ‘Veilig fietsen&' van CROW-Fietsberaad kunnen gemeenten aangeven welke acties ze tot nu toe genomen hebben in het kader van de ‘Lokale aanpak veilig fietsen&'. Van 65% van de gemeenten is inmiddels bekend dat zij aan de slag zijn gegaan met de Lokale aanpak veilig fietsen of hier binnenkort mee starten.

Zelfs als maar een deel van de goede voornemens gerealiseerd wordt, gaat de fietser dat in 2015 merken. Grote gemeenten positioneren zich nadrukkelijker als fietsstad. De rijksoverheid komt met nieuwe voorstellen in het kader van Beter Benutten. En er staan de nodige onderzoeken op stapel die op korte termijn resultaten moeten gaan opleveren.

Voor het fietsbeleid was 2014 een goed jaar. De aandacht groeide en er werden veel concrete maatregelen in gang gezet. De top 10 van meest gelezen artikelen biedt een aardige doorsnee van nieuwe initiatieven.

Een boomstam dwars over een groenstrook. Het bleek in Houten een probaat middel om een sluiproute voor auto&'s af te sluiten. Die zochten via de groenstrook en het fietspad de kortste weg de wijk uit. De oplossing maakte het mogelijk een gevaarlijk anti-auto fietspaaltje midden op het fietspad te verwijderen.

Fietspaaltjes zijn verantwoordelijk voor enkele honderden fietsongevallen per jaar, vaak met ernstige afloop. Daarom initieerde het Fietsberaad een aantal pilots en onderzoeken om tot een veiliger weginrichting te komen.& door Ron Hendriks, Karin Broer

De SWOV onderzocht het gebruik van de Ontwerpwijzer Fietsverkeer door gemeenten en provincies en doet aanbevelingen om dat te verbeteren.&

Bijna de helft van de gemeenten kan niet aangeven of hun fietsinfrastructuur in het algemeen voldoet aan de Ontwerpwijzer&Fietsverkeer. Dit blijkt uit een onderzoek van de SWOV onder ongeveer zeventig gemeenten.&

De gemeente Utrecht maakt serieus werk van het opruimen van fietspaaltjes. Nu de betonvoeten nog.

Het Fietsberaad is ondergebracht bij CROW en heet nu CROW-Fietsberaad. CROW-drecteur&Iman Koster en Otto van Boggelen, coördinator van het Fietsberaad, leggen het hoe en waarom uit. door Ron Hendriks

Een proefopstelling in het stedelijk gebied met inklapbare fietspaaltjes, die voorzien zijn van gele knipperende LED-verlichting.

Interessant aan deze binnenstedelijke locatie om te kijken in hoeverre de ribbelmarkering zich houdt, die is aangebracht op elementenverharding.

Een vrijliggend fietspad van betonverharding dat verbreed is ter hoogte van de flexibele, maar niet-overrijdbare fietspalen.

Een proefopstelling bij een fietstunnel. Er is gekozen voor een knip aan één zijde van de tunnel die zichtbaar is voor fietsers uit beide richtingen.

Hoewel steeds meer mensen doordrongen raken van de risico's die fietspaaltjes met zich meebrengen, wordt het aanbrengen van ribbelmarkering vaak nagelaten.&

Paaltjes op fietspaden vormen een belangrijk verkeersveiligheidsrisico. De indruk bestaat dat veel fietspaaltjes “zomaar” worden geplaatst. Om te achterhalen hoe dit komt, is een nader onderzoek uitgevoerd naar de plaatsing van fietspaaltjes. door Hans Godefrooij (DTV Consultants), Guus Moret (AGEL), Robert Hulshof (CROW Fietsberaad)

Een presentatie over een onderzoek naar zichtbaarheid van fietspaaltjes en naar ribbelmarkeringen bij fietspaaltjes door Dick de Waard en Frank Westerhuis (RUG). door Dick de Waard

Een presentatie over een evaluatie van fietspaaltjes door gebruik te maken van cameraobservaties door Peter Morsink (Royal Haskoning DHV). door Peter Morsink

Het Fietsberaad heeft een aantal websites ontwikkeld waar fietsers gevaarlijke situaties kunnen melden, of in het bijzonder hinderlijke fietspaaltjes of problemen met gladheid. Berlijn heeft een variant op het thema: meldt situaties waar het risico bestaat op afslagongevallen.

De gemeente Houten is gestart met het verwijderen van obstakels op doorgaande fietspaden binnen de Rondweg. Op ongeveer 140 locaties worden paaltjes, betonblokken en dergelijke weggehaald. Dat vermindert niet alleen de kans op ongevallen, ook kunnen fietsroutes in de winter beter en sneller gestrooid en sneeuwvrij worden gemaakt.

Fietsparkeren bij stations en het verkeersveiligheidsbeleid van gemeenten. Het zijn enkele zaken die volop in de belangstelling staan. Aan minister Schultz van Haegen van het ministerie van Infrastructuur en Milieu de vraag hoe zij de rol van de Rijksoverheid hierbij ziet. door Ron Hendriks

The residents of 8 municipalities in the province of North Brabant can report hazardous spots on bike paths via the special www.fietsmeldpunt.nl website. They can view the reports made by other cyclists and also, if they so wish, endorse these reports by voting for them. Based on the reports, the municipality can judge which bottlenecks need urgent treatment. Other municipalities can also use the website.

De inwoners van acht gemeenten in Brabant kunnen gevaarlijke situaties op fietsroutes melden op de website www.fietsmeldpunt.nl. Ze kunnen daar ook de meldingen van andere fietsers bekijken en eventueel ondersteunen door erop te stemmen. Op basis van de meldingen kan de gemeente beoordelen welke knelpunten men snel moet aanpakken. Ook andere gemeenten kunnen van de website gebruik gaan maken.&

Een drukke binnenstedelijke fietsroute, waar de flexibele paaltjes zijn geplaatst op een middengeleider die van LED-verlichting is voorzien.

Het ministerie van I&M heeft in 2012 met oog op de stijgende lijn van het aantal gewonden en doden in het verkeer de Beleidsimpuls Verkeerveiligheid vastgesteld. De focus van de Beleidsimpuls ligt bij (oudere) fietsers, jonge bestuurders en op gedrag. Een van de maatregelen uit de Beleidsimpuls is het opstellen van lokale aanpakken veilig fietsen. De 'Modelaanpak Veilig fietsen' geeft handvatten om fietsveiligheid structureel in te bedden in het gemeentelijk beleid.&De bijlage bij de door Pieter Arends, Susan van Hees, Nicole Bunschoten

De VNG heeft samen met het ministerie van I&M en het Fietsberaad een Modelaanpak Veilig fietsen opgesteld. Een stappenplan dat gemeenten helpt om te komen tot een lokale fietsveiligheidsaanpak of om de bestaande aanpak te versterken.

Citizens in various municipalities around Amsterdam can report dangerous bollards or obstacles, as well as enter votes on dangerous locations. Just like the municipality of Amersfoort and others did before, Greater Amsterdam is taking part in a project to reduce the number of dangerous bollards.

In Hardenberg is de eerste proeflocatie met fietspaaltjes in gebruik genomen. Op de proeflocatie zijn flexibele fietspaaltjes met led-verlichting aangebracht, inclusief een inleidende ribbelmarkering. De aanpassingen zijn gedaan om de kans op fietsongevallen te verminderen. De flexibele paal zorgt ervoor dat een fietser in geval van een botsing geen ernstige verwondingen oploopt doordat de paal de botsenergie beter absorbeert. Het project is gefinancierd door het ministerie van Infrastructuur

Overzicht van de belangrijkste aanpassingen op de proeflocatie 'Veiliger fietspaaltjes' op het fietspad Langejacht te Hardenberg.

Een vrijliggend fietspad in het buitengebied, waar paaltjes noodzakelijk zijn i.v.m. sluipverkeer. De grootste uitdaging lag in de zichtbaarheid van de proefopstelling.

Vanaf 23 mei tot 1 september 2013 kunnen inwoners uit de omgeving van Amsterdam gevaarlijke paaltjes of obstakels doorgeven en stemmen op gevaarlijke locaties. De Stadsregio Amsterdam doet, in navolging van onder andere de gemeente Amersfoort, mee aan een project om het aantal gevaarlijke paaltjes te verminderen.

Met een fietspaaltje kan men autoverkeer weren, maar fietspaaltjes brengen risico&'s met zich mee. Exacte aantallen zijn niet bekend, maar jaarlijks belanden honderden fietsers en snorfietsers in het ziekenhuis en soms vallen er ook dodelijke slachtoffers. In dit artikel suggesties voor een andere aanpak. door Otto van Boggelen