De pilot was opgezet om een vijftal onderzoeksvragen te beantwoorden:
– Verbetert de verkeersveiligheid voor alle weggebruikers?
– Wordt de aantrekkelijkheid en het comfort van de fietsvoorziening vergroot?
– Wordt het sportklimaat en het comfort voor de groepen wielrenners verbeterd?
– Wordt het gemotoriseerde verkeer op de rijbaan minimaal gehinderd?
– Wordt een begrijpbare (communiceerbare) inbedding in regelgeving gerealiseerd?
 
Aan de pilot deed een aantal wielerclubs uit de omgeving van Emmen mee. Robert Hulshof, kenniswerker fietsveiligheid bij kennisplatform CROW was blij met die medewerking: “Het enthousiasme onder de leden van de NTFU (wielrenners) om mee te doen aan de pilot was groot. Alle wegkapiteins van NTFU-wielerclubs uit de omgeving van Emmen waren aanwezig bij de instructie-avond, waar uitgelegd werd wat de bedoeling was van de pilot.”
“De wielrenners werden vervolgens in verschillende groepen live gevolgd tijdens ritten op zowel de rijbaan als het fietspad”, vervolgt Hulshof over de onderzoeksopzet. “Bij elke ontmoeting met een andere weggebruiker, auto of fiets, werd direct gevraagd hoe deze ontmoeting werd ervaren.”
Zowel de wielrenners als de reguliere fietsers op het fietspad konden aangeven of ze deze ontmoeting wel of niet hinderlijk, of zelfs gevaarlijk vonden.
 
Hinder
Tijdens de pilot zijn er volgens de onderzoekers geen objectief gevaarlijke situaties geweest. De ingehaalde fietsers gaven in grote meerderheid aan geen hinder of gevaar te hebben ondervonden van de inhaalmanoeuvres van de groepen wielrenners.
Op de rijbaan was het aantal ontmoetingen met andere weggebruikers een stuk hoger. Hoewel gevaarlijke situaties uitbleven, werd er wel oponthoud ervaren. “Dit leidde soms zichtbaar of hoorbaar (claxonneren) tot irritaties bij automobilisten. Ook was soms onzeker gedrag bij automobilisten zichtbaar”, zo wordt geconcludeerd in het eindrapport.
 
Snelheid
De rijbaan maakt het fietsen wel comfortabeler voor wie op hoge snelheid wil doortrappen. Op de rijbaan is het makkelijker om op snelheid te komen en deze vast te houden. Tijdens het onderzoek lag de snelheid op het fietspad dan ook lager dan op de rijbaan. Dit kwam onder meer door de aanwezigheid van meerdere bochten en diverse versmallingen e.d. die een fietspad kent. Uit comfortoverwegingen en onbelemmerd kunnen doorrijden, zouden de wielrenners bijna allemaal altijd op de rijbaan willen rijden.
 
Toch kiest een aanzienlijk deel van de wielrenners in veel gevallen toch liever voor het fietspad, omdat ze zich op de rijbaan niet veilig voelen. Oorzaak hiervan was doordat op de rijbaan, tijdens de pilotritten, meer ontmoetingen voorkwamen dan op het fietspad. Dit hangt vooral samen met de hoeveelheid inhalend autoverkeer en de grotere snelheidsverschillen op de rijbaan ten opzichte van op het fietspad.
 
Veel automobilisten blijken daarbij bovendien oponthoud te ondervinden. Omdat het vaak door het wegprofiel of door tegemoetkomend autoverkeer niet mogelijk is om een groep wielrenners direct in te halen met een auto.
 
“Maar uit verkeersveiligheidsoogpunt zouden veel groepen op behoorlijk wat locaties toch het fietspad kiezen. Wel geven ze allemaal aan dat, als het fietspad breed en gestrekt is (dus geen scherpe bochtjes), ze geen reden hebben om naar de rijbaan te gaan”, aldus de onderzoekers.
 
Ook de NTFU vond dat er nader onderzoek nodig was om de veiligheidsrisico’s in te schatten. “Wij proberen zo veel als mogelijk verkeersonveilige situaties te voorkomen”, zegt Arjan de Vries, directeur NTFU. “De grotere snelheidsverschillen op de rijbaan maken het er voor wielrenners en andere weggebruikers niet veiliger op en het fietspad heeft dus de voorkeur. Wielrenners kunnen zelf, door hun route goed uit te stippelen, verkeersonveilige situaties voorkomen. Bij groepen wielrenners heeft de wegkapitein hierin een belangrijke rol.”

‘Drukte maakt verschil’
Ook Hulshof ziet vanuit de pilot genoeg aanknopingspunten om verder te kijken. “Van te voren wisten we al dat de conclusies heel afhankelijk zouden zijn van de lokale omstandigheden. “Dit was in Drenthe, de drukte op fietspaden daar is anders dan in andere provincies. Ik hoop dan ook dat andere provincies hier een vervolg aan willen geven met een gelijksoortig onderzoek. Tot die tijd kunnen we nog geen harde conclusies trekken, maar wel een aantal aanbevelingen doen, zoals het investeren in bredere, gestrekte fietspaden en wielrenners helpen met het maken van een veilige routekeuze.”
Wel neemt Hulshof de resultaten van dit onderzoek mee in het project ‘Toekomst van het fietspad’.
 
De pilot was een samenwerking van CROW, NTFU, DTV, Provincie Drenthe, gemeente Emmen en gemeente Coevorden. De direct betrokken en de participerende partners zullen nog worden geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek.