De kopgroep die zich met deelfietsen bezig houdt schetst in een rapport eerst de ontwikkeling van de markt. Die begon rond 2000 goed op gang te komen met als disruptive concept de deelfiets met slim slot, die rond 2010 ten tonele verscheen en die een vast basisstation in veel gevallen overbodig maakt.

Inmiddels zien we deelfietsen in de stad, bij het treinstation en de bushalte, bij toeristische attracties en op bedrijventerreinen. Bij het ene systeem regel je alles met een app, bij het andere systeem heb je een speciaal pasje nodig. En bij het ene systeem moet je de fiets terugbrengen waar je hem heb opgepikt, bij het andere systeem kun je hem gewoon ergens laten staan.

Om het geheel nog wat gecompliceerder te maken voor een gemeente die een dergelijk systeem overweegt, is de rolverdeling ook lang niet altijd dezelfde. Soms zet een commercieel partij het systeem neer en zorgt die ervoor dat alles blijft draaien. Maar soms ook houden gemeenten zoveel mogelijk in eigen hand.

Al die variabelen zorgen ervoor dat het lang niet overal op rolletjes loopt, zo constateert de kopgroep in het rapport. Er is weinig overleg tussen (overheids)partijen en marktpartijen schermen met aanbiedingen waarvan de consequenties niet altijd goed zijn te overzien. Daarom kiest men nu vaak voor kleinschalige pilots waarmee de haalbaarheid op termijn vaak moeilijk valt aan te tonen.

Het daarom belangrijk om zelf eerst te bepalen wat je met de deelfiets in je gemeente wil bereiken om van daaruit een regulerend kader op te stellen en om te kiezen welke rol je wil spelen als overheid, aldus het rapport.

Maar het grootste manco is wellicht dat interoperabiliteit nog ver te zoeken is. Met interoperabiliteit bedoelt men dat de backofficesystemen geïntegreerd worden. Dan wordt de gebruiker op één plaats geregistreerd en kan hij met één account overal een deelfiets lenen. Volgens het rapport zouden overheden die een deelfietsysteem aanbesteden dat minimaal als eis moeten stellen.

Daarnaast pleit de kopgroep voor het opzetten van een keurmerk voor deelfietssystemen en van een online platform waar gegevens over fietsdelen, fietsdeelsystemen en het gebruik ervan gedeeld worden.