‘Automatisch rijden lijkt nog ver weg’ zegt Divera Twisk van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV), ‘maar de komende vijf jaar moet er al nagedacht worden over hoe we het zo maken dat de interacties tussen auto’s en fietsers en voetgangers veilig zijn. Het gedrag van auto’s moet bijvoorbeeld wel voorspelbaar blijven’. Ontwikkelingen als ‘automatisch rijden’ en ‘automatische remsystemen’ bieden kansen, denkt Twisk. ‘Als de snelheid van auto’s automatisch wordt gedempt in de stad, dan kunnen fietsers en auto’s vaker hetzelfde wegdek delen. Dat is een kans, omdat we nu zien dat het te druk wordt op sommige fietspaden.’
Ook Dick de Waard (RUG) ziet kansen. ‘Vooral in het buitenland waar fietsgebruik in opkomst is en automobilisten niet zo gewend zijn aan fietsers kan het toepassen van elektronica in fiets en/of auto z'n vruchten gaan afwerpen.’ Stefanie de Hair (TNO) sluit zich daarbij aan. ‘Door bundeling van inzicht in gedrag in combinatie met technologische innovaties en marktpartijen moet het mogelijk zijn om de veiligheid van fietsers te vergroten.’
Evaluatie van maatregelen
Afgelopen jaar is er in het kader van NOaF onderzoek gedaan naar onder meer enkelvoudige ongelukken en oudere fietsers. Paul Schepers, onderzoeker van het ministerie van Infrastructuur en Milieu pleit nu voor meer onderzoek naar het effect van preventieve maatregelen van gemeenten. Belangrijke conclusies uit Schepers promotieonderzoek over de oorzaken van enkelvoudige ongelukken, werden al opgenomen in beleidsadviezen (Fietsberaadpublicatie 19a). Gemeenten experimenteren sindsdien met oplossingen zoals het weghalen van paaltjes en het verbeteren van gladheidsbestrijding. Schepers vindt het nu tijd worden voor evaluatie. Daarvoor is het wel een ziekenhuisregistratie nodig, waarbij de locatie van het ongeluk goed wordt vastgelegd.
Spookfietsen
Daarnaast vraagt Schepers aandacht voor een mogelijke toename van spookfietsen en de vraag waarom gemeenten steeds gemakkelijker lijken te kiezen voor tweerichtingenfietspad. Hij zegt: ‘Gezien het veiligheidsprobleem (zie o.a. Fietsverkeer 26, oktober 2010, red. ) dat hiermee gepaard gaat, is het goed om de oorzaken hiervan in beeld te brengen en de invloed van het beleid te onderzoeken.’
Fietssimulator
Arend Schwab van de TU Delft werkte afgelopen jaren aan onderzoek naar de stabiliteit van de fiets. Schwab wil nu meer weten over de factor mens op de fiets: ‘wat doet de berijder nu precies op de fiets? En hoe verandert dat als de mens ouder wordt? ‘ Hij pleit verder voor de bouw van een fietssimulator’. Ook Twisk van SWOV vindt dat een goed idee. ‘Dan kun je ook fietsers in een simulator confronteren met hun eigen gedrag, met eyetracker kun je laten zien: “hé, jij hebt niet gekeken”. Bij jonge automobilisten hebben we een sterk leereffect gezien als ze in de simulator een ongeluk of bijna-ongeluk meemaken.’
Zie ook: www.noaf.nl
Karin Broer