Infrastructuur belangrijkste ongevalsoorzaak fietsongevallen

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:08-06-2018

Onvlakheid van het fietspad en paaltjes behoren tot de meest door fietsers genoemde ongevalsoorzaken. Maar ook technische problemen met de fiets spelen vaak een rol. Dat blijkt uit een indicatief onderzoek van de ANWB naar de oorzaken van fietsongevallen.&


De organisatie vroeg leden naar de oorzaak van door henzelf ervaren fietsongevallen. 435 mensen meldden zich met hun verhaal. Het onderzoek is al wat ouder, maar nu gepubliceerd in de ANWB-uitgave Verkeersrecht.

Uit een analyse blijkt dat fietsongevallen worden veroorzaakt door: infrastructuur, technische gebreken aan de fiets, (wennen aan) de elektrische fiets, gedrag en verder nog een aantal andere zaken.

Kwaliteit verharding
De door 114 respondenten genoemde oorzaak van fietsongevallen is de kwaliteit van de verharding. Fietsers vallen door onvlakheid van het fietspad, door boomwortels, verzakkingen of ongelijke tegels. Ook de stroefheid van het wegdek is voor fietsers van levensbelang. Men kreeg bijvoorbeeld te maken met in olie afkomstig van landbouwvoertuigen, natte bladeren, zand, sierbestrating/kinderkopjes, wildroosters, tramrails, markeringen (zebramarkering) en (metalen) platen bij wegwerkzaamheden.

Paaltjes werden genoemd door 52 ANWB-leden. Midden in het fietspad staande paaltjes worden vaak over het hoofd gezien. Ze zijn soms slecht zichtbaar door kleur, geringe lengte, zon/schaduwcontrasten en door het wazige gebied in de multifocale bril. Het gebeurt ook dat fietsende voorgangers het zicht op het paaltje ontnemen. Randen (62 van de 435 reacties) zijn, vaker nog dan paaltjes, oorzaak van ongevallen. De randen ter afscheiding van het voetpad zijn vaak niet goed te zien of de hoogte wordt door de fietser verkeerd ingeschat. Fietsers gaan hierdoor makkelijk onderuit. Tweerichtingpaden worden ook regelmatig genoemd. In 27 gevallen zijn spookrijdende fietsers oorzaak van ongevallen.

Verwisselen voor – en achterrem
Verder zorgen technische problemen aan de fiets nogal eens voor ongevallen. Uit de 80 gevallen waarin de techniek als oorzaak wordt genoemd, komt vooral de verwisseling van voor- en achterrem naar voren. Bij e-bikes grijpen de remmen bovendien erg stevig aan. Door verwisseling van voor- en achterrem in combinatie met de hogere snelheid gaan nogal wat mensen over de kop.

Trapper, stuur, frame, voorvork, spatbord, zadelpen zijn allemaal zaken die volgens de respondenten afbreken. En echt niet alleen bij oude fietsen, aldus de ANWB.
Op- en afstappen blijkt vaak mis te gaan als gevolg van de ergonomie van de fiets. Een jas die bij het afstappen achter het zadel blijft haken, of regenschoenen die aan de trappers blijven vastzitten. Het zadel staat te hoog waardoor de berijder niet altijd makkelijk steun vindt wanneer hij stopt. Bij het opstappen glijdt hij van de trapper.
De gewichtsverdeling van elektrische fietsen is door de plaatsing van de motor anders dan bij een traditionele fiets. Dat zorgt voor onverwachte bewegingen van de fiets, met name bij het op- en afstappen. Ook het effect op stabiliteit van bagage aan het stuur of in bakken voorop de fiets wordt onderschat

Elektrische fietsers onder- en overschatten mogelijkheden
Hoewel de gemiddelde snelheid van elektrische fietsers niet veel hoger ligt dan van de gewone fietsers, constateert de ANWB toch snelheidgerelateerde ongevallen. Helling af onderschatten verkeersdeelnemers hun snelheid. Helling op overschatten ze vaak de snelheid/kracht van de elektrische aandrijving, waardoor ze halverwege tot stilstand komen. Afstappen op een helling is moeilijk en leidt al snel tot een val. De snelheid wordt ook in bochten onderschat. Daardoor raken e-bikers relatief vaak stoeprandjes en vallen ze.

Afgeleid door de lammetjes
Bij bijna een kwart van de reacties is het ongeval te wijten aan het eigen gedrag; door onderschatting van de snelheid of doordat men bijvoorbeeld was afgeleid door lammetjes in de wei waardoor een paaltje niet werd gezien. Maar fietsers hebben ook vaak last van andere fietsers. Vooral wordt er hinder ervaren van groepen scholieren en racefietsers. Voor die laatste groep geldt dat de hoge snelheid en het onverwachte passeren bij andere fietsers een schrikreactie kan veroorzaken. Dat leidt tot scheldpartijen en tot ongecontroleerde manoeuvres. Ook moeten fietsers uitwijken voor fietsers die in een andere wereld leven doordat ze een koptelefoon op hebben of met hun smartphone bezig zijn.

Tenslotte kwamen op de ANWB-oproep ook meldingen binnen van ongevallen veroorzaakt door loslopende honden die achter fietsers aanrennen of honden die juist aangelijnd zijn. En van lakken of blikjes op het wegdek.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Infrastructuur belangrijkste ongevalsoorzaak fietsongevallen

Scroll naar boven