De fiets als ruimte-efficiënte, actieve en duurzame manier voor verplaatsingen, kan een sleutelpositie vervullen in de verbinding van ruimtelijke opgaven en de mobiliteitstransitie. Maar hiervoor is het nodig om de opgave integraal en vooral samen op verschillende schaalniveaus aan te vliegen. Én te onderbouwen.
BOD: het concept
Bicycle Oriented Development (BOD) is een integraal planningsconcept voor stedelijke ontwikkeling waarin de fietsbereikbaarheid centraal staat. Het geeft – een met data onderbouwd - inzicht in de fietsbereikbaarheid van bebouwde regio’s in het heden en de toekomst en analyseert in hoeverre de ruimtelijke ontwikkeling en investeringen in de fietsinfrastructuur beter op elkaar kunnen worden afgestemd. Hiermee vormt het concept een verbinding tussen het ruimtelijke en verkeerskundige domein en brengt experts van verschillende disciplines samen aan tafel. Het BOD-concept en bijbehorende onderzoeksmethodiek zijn door Breda University of Applied Sciences ontwikkeld.
Waarom BOD
Veel overheden hebben de fiets op het netvlies als duurzame en gezonde manier om te verplaatsen. De fiets past perfect in de gebouwde omgeving en kan een nog belangrijkere rol gaan spelen wanneer we steden verder verdichten. Stedelijke verdichting betekent immers niet alleen meer mensen, maar meer reisbewegingen. Hiermee wordt de druk op de openbare ruimte hoger. Precies daar speelt BOD op in: aan de hand van data het integrale gesprek voeren en mét elkaar tot verbindingen komen, gebaseerd op concrete inzichten over de effecten van ruimtelijke en infrastructurele keuzes. Oftewel: integraal plannen mét de fiets!
De aanvliegroute kan overal anders zijn en wordt mede bepaald door regionale en lokale ontwikkelingen of vraagstukken. Denk aan:
- Het genereren van (beslis)informatie over investeringen, bijvoorbeeld ten gunste van prioritering of scenarioplanning: effecten van investeringen in het fietsnetwerk en/of het prioriteren van ontwikkellocaties of voorzieningen.
- Versterken van integrale samenwerkingen tussen verschillende domeinen binnen de publieke organisatie, zoals tussen verstedelijking, mobiliteit en economie.
- Het verbinden van opgaven op verschillende schaalniveaus: strategisch, tactisch, operationeel én stedelijk, regionaal of provinciaal.
Van concept naar praktijkstudie
Om te testen in hoeverre het BOD-concept kan bijdragen aan het verbinden van de inhoud en de verschillende expertises heeft Tour de Force het initiatief genomen om een praktijkstudie uit te voeren. De handreiking is het tastbaar resultaat van acht deelstudies. In de BOD-handreiking is te lezen hoe overheden de BOD-systematiek kunnen toepassen om integraler en fietsinclusief te plannen. Doel van de ‘Handreiking BOD’ is om inzicht te geven in hoe overheden deze fietsinclusieve manier van stedelijke planning kunnen aanvliegen en welke data en disciplines hiervoor nodig zijn. De handreiking duidt de verschillende processtappen, analyses en aandachtspunten om tot de beoogde opbrengsten te komen. Bovendien zijn in deze handreiking de uitkomsten van de praktijkstudie, als ook de toepassingsmogelijkheden en ontwikkelrichtingen voor BOD beschreven.