Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) brengt met het rapport Autoluw beleid gemeenten: doelen, effecten en rollen in kaart welke doelen gemeenten hebben met autoluw beleid, welke effecten autoluwe maatregelen hebben en welke rollen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kan innemen ten opzichte van gemeentelijk autoluw beleid.
 
De mobiliteitsplannen van gemeenten zijn steeds vaker gericht op de bereikbaarheid van activiteiten en bestemmingen, in plaats van op het faciliteren van mobiliteit. Ze zetten autoluw beleid in voor het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving, het stimuleren van lopen en fietsen, het verbeteren van de verkeersveiligheid, het verduurzamen van de mobiliteit en het vrijmaken van ruimte voor andere stedelijke functies - wegen en parkeerplaatsen voor automobiliteit nemen een groot deel van de openbare ruimte in beslag.
 
Effectiviteit
Autoluw beleid is vooral effectief in dichtbevolkte gebieden, zoals grote en middelgrote steden in de Randstad. De openbare ruimte moet er onder druk staan en er moeten voldoende alternatieven voor de auto zijn om werk en voorzieningen te kunnen bereiken. Daar waar inwoners afhankelijk zijn van de auto werkt dit beleid minder goed en richt het zich vooral op centra en nieuwbouwlocaties.
Het stimuleren van lopen, fietsen en ov heeft weinig effect op autogebruik, het is effectiever om maatregelen te nemen die ingrijpen op de auto-infrastructuur, waaronder aanpassing van de bebouwde omgeving, parkeermaatregelen en aanpassing van wegen en straten. Van deze maatregelen hebben functiemenging, herinrichting straten en investeringen in fietsnetwerk een hoge impact op alle brede welvaartsdoelen: bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en gezondheid (zie onderstaande tabel).



Maatregelen voor autoluw beleid kunnen leiden tot een verschuiving van parkeren naar andere wijken en van verkeer naar andere routes, de zogenoemde bovenlokale effecten. Die effecten kunnen ook optreden in aanliggende gemeenten.
 
Gemeenten en IenW
De doelen die de gemeenten nastreven met autoluw beleid verschillen niet veel van de brede welvaartsdoelen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW): bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en gezondheid. IenW kan gemeenten bijvoorbeeld ondersteunen bij de aanleg van hoogwaardig ov of een fietsparkeergarage of met financiële middelen.
Vanwege bovenlokale effecten kan het ook zijn dat de belangen van IenW en gemeenten tegen elkaar in gaan, bijvoorbeeld omdat er extra verkeer over ringwegen rijd vanwege de verminderde doorstroming in de stad.
 
De resultaten van het onderzoek naar autoluw beleid van gemeenten zijn gepubliceerd in een brochure en een achtergrondrapport.