In ons land zijn de afgelopen jaren de nodige pogingen ondernomen om maatschappelijke kostenbatenanalyses uit te voeren om aan te tonen dat investeren in fietsinfra meer oplevert dan investeren in bijvoorbeeld autoinfra. De onderzoeken riepen echter vaak meer vragen op dan ze beantwoorden. Want hoe waardeer je zaken als reistijd, gezondheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid?

De Cycling Embassy of Denmark ondernam een nieuwe poging en berekende op basis van de meest recente inzichten wat fietsen aan maatschappelijke voordelen met zich meebrengt en vergeleek dat met de kosten/baten van andere vervoerwijzen.

Men keek naar het effect dat het gekozen vervoermiddel heeft op de individuele weggebruiker (interne kosten) en het effect op de rest van de samenleving (externe kosten).

Voor de interne kosten kun je denken aan de kosten van tijd, voertuigslijtage, brandstof (in het geval van motorvoertuigen) en gezondheid. Externe kosten zijn bijvoorbeeld kosten gemaakt door verkeersongevallen, ziekenhuisopname, milieuoverwegingen, congestie, enzovoort.

Onderstaande tabel toont de prijs in DKK (1 Deense kroon is 0,13 euro) per afgelegde kilometer per fiets, auto en lopen. Uit de tabel blijkt dat de individuele fietser relatief veel reistijdkosten tijd kwijt is, aangezien de fietssnelheid lager ligt dan de autosnelheid. De persoonlijke gezondheidswinst is echter bijna net zo groot. Bij de externe effecten zit ook gezondheidswinst, zoals bespaarde medische kosten en meerwaarde op het werk door minder ziekteverzuim.

Al met al is het economische voordeel per gefietste kilometer 4,79 DKK (€ 0,64) wanneer alle gewaardeerde effecten worden meegerekend. Dit betekent dat de economische kosten van fietsen veel lager zijn dan de kosten van autovervoer (als de auto niet meer dan 1 of 2 passagiers bevat).

De samenleving bespaart daardoor minimaal DKK 10 per kilometer (€ 1,34) wanneer mensen fietsen in plaats van autorijden (DKK 4,79) per gefietste kilometer (€ 0,64) afgetrokken van DKK -5,29 per gereden kilometer auto (€ 0,71) ).

Overstappen van de auto naar de fiets is dus een uitstekende investering. En voor sommige locaties zijn de voordelen zelfs nog groter. Er wordt aangenomen dat auto's in steden 50 km/uur rijden. In veel grotere steden zullen auto's tijdens de spitsuren echter veel langzamer rijden. Tel daarbij de tijd die het kost om een ​​parkeerplaats te vinden en de loopafstand, en het wordt nog winstgevender om te investeren in fietspromotie.



Als vingeroefening is de rekenwijze toegepaste op de Cycle Serpent (Cykelslangen), de inmiddels bekende 235 meter lange fietsbrug in Kopenhagen. Die werd voltooid in 2014. Het kostte DKK 31,5 miljoen (€ 4,2 miljoen), maar een kosten-batenanalyse toont aan dat de brug een totaal voordeel heeft van DKK 44 miljoen (€ 5,9 miljoen).

Een groot deel van de winst is te danken aan tijdwinst en een grotere ervaren bereikbaarheid voor bestaande fietsers. Maar omdat fietsers als geheel ook minder kilometers maken, stijgen de gezondheidskosten voor het individu en voor de samenleving als geheel. Nieuwe fietsverplaatsingen en overstappers van auto en openbaar vervoer naar de fiets leveren weer winst op.