Risicogestuurde aanpak staat nog in de kinderschoenen

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:19-02-2019
  • Startdatum:19-2-2019 10:09:45
Wacht niet tot er ongevallen gebeuren, maar kijk naar de risicofactoren die tot ongevallen kunnen leiden: de zogenaamde risicogestuurde aanpak. Maar er moet nog het nodige werk verzet worden om die aanpak praktisch handen en voeten te geven.

‘Risicogestuurde aanpak’ is één van de pijlers waarop het nieuwe Strategisch Plan Verkeersveiligheid 2030 is gebouwd. Dat houdt dat men niet wacht met maatregelen totdat er ongevallen zijn gebeurd, maar proactief maatregelen treft op basis van wat je weet over verkeersveiligheidsrisico’s.

Die risico’s worden vertaald in Safety Performance Indicators, kortweg SPI’s. Ze geven de mate van onveiligheid aan waar verkeersdeelnemers aan blootgesteld worden, zoals obstakels dicht langs de weg, glad wegdek of een groot aandeel overtredingen van de veilige snelheid.
 
De wetenschappelijke zoektocht richt zich op dit moment vooral op de vraag welke SPI’s zich lenen voor de ontwikkeling van risicogestuurd beleid. Want je wilt vooral de risico’s in kaart brengen waar je zonodig met verkeersveiligheidsbeleid ook iets aan kunt verbeteren.
 
Een recent SWOV-rapport (Prestatie-indicatoren voor verkeersveiligheid) vat de huidige stand van zaken rond SPI’s samen.

 De belangrijkste SPI’s om de komende tijd verder mee aan de slag te gaan liggen op het terrein van veilige wegen, veilige voertuigen, veilige snelheden, veilige verkeersdeelnemers; en hoogwaardige traumazorg.
Als we ons specifiek tot de fiets beperken, kennen we op dit moment CycleRAP van de ANWB en de Safety Performance Index voor de Fiets van de Fietsersbond.

CycleRAP analyseert en beoordeelt 3D foto’s van fietspaden en fietsstroken aan de hand van 26 kenmerken. De veiligheid van het fietspad wordt aangegeven met een schaal van vijf sterren: hoe meer sterren, hoe veiliger. CycleRAP wordt op dit moment uitgevoerd in enkele provincies en de MRDH. In totaal wordt er 430 kilometer geïnspecteerd.
 
De Fietsersbond heeft in de Safety Performance Index voor de Fiets 17 infrastructurele risicofactoren gecombineerd. Op basis van gegevens uit de Routeplanner-database is een risicokaart opgesteld voor het fietsnetwerk, die gebruikt kan worden om veiligheidsmaatregelen te kiezen (https://planner1.fietsersbond.nl/editor/spi.html). Per wegvak kan ingezoomd worden op de specifieke kenmerken, zodat ingeschat kan worden welke maatregelen een naar verwachting veiligheidverhogend effect zullen hebben.
 
Daarmee is men op de goede weg, want veel van de SPI’s die in het rapport zijn besproken blijken relevant voor de verkeersveiligheid, kwantificeerbaar en betrouwbaar meetbaar, zo concludeert de SWOV. Ook lijkt zo’n aanpak kosteneffectief. En voor alle risicofactoren zijn maatregelen beschikbaar die nog ingezet kunnen worden door verschillende partijen, zoals de overheid in het algemeen, wegbeheerders, politie, verzekeraars en de voertuigindustrie.
 
Maar voor vrijwel geen van de risicofactoren zijn SMART-doelstellingen geformuleerd, aldus de SWOV. SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden. Anders gezegd: het ontbreekt aan het systematisch meten en monitoren van de indicatoren zodat je ook weet of de aanpak effect sorteert. Dat komt onder meer doordat de metingen niet uniform zijn, doordat de juiste informatie niet wordt samengevoegd of doordat metingen te incidenteel worden uitgevoerd.

En eerder concludeerde de SWOV in de Verkeersveiligheidsmonitor 2018 al dat de informatie over de stand van zaken bij de SPI’s en de ontwikkelingen in de afgelopen jaren nog zeer beperkt is, zowel qua aantal SPI’s als hun representativiteit voor Nederland.
 
Werk aan de winkel dus, aldus de SWOV. ‘Het belangrijk om geschikte metingen uit te voeren en een betrouwbaar meetnet op te starten om te kunnen vaststellen of de beleidsinspanningen tot de gewenste aanpassingen in risicofactoren leiden [….] Samen met de overige principes van een duurzaam veilig wegverkeer kan dit bijdragen aan een gestructureerde en systematische aanpak om het aantal verkeersslachtoffers te reduceren tot nul.’

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Risicogestuurde aanpak staat nog in de kinderschoenen

Scroll naar boven