Jaarlijks worden in Nederland vele honderdduizenden fietsen gestolen. Bij helingcontroles en andere lokale controleacties worden echter nauwelijks gestolen fietsen aangetroffen. Op grond van het aanhoudend hoge slachtofferschap is aannemelijk dat er veel meer gestolen fietsen rondrijden. Een modelmatige analyse leert dat ruim dertig procent van het Nederlandse fietsenpark uit gestolen fietsen bestaat. Met andere woorden: meer dan een kwart van de Nederlanders rijdt op een gestolen fiets. Let wel: dit hoeft niet te betekenen dat zij er zelf van op de hoogte zijn. Dit hoge aandeel is een gevolg van het jarenlange hoge niveau van fietsdiefstal in Nederland.
Volgens de analyse kan ongeveer een achtste deel van deze fietsen op basis van de politieregistratie als gestolen herkend worden. Uit een willekeurige steekproef van fietsen is er een kans van 3,9 procent om een geregistreerde gestolen fiets te treffen. In de praktijk is de trefkans lager, hetgeen (vermoedelijk) mede wordt veroorzaakt door registratiefouten en problemen bij het vaststellen van identificerende kenmerken aan de fiets.
Het nieuwe landelijke diefstalregister en verbeterde mogelijkheden voor identificatie van fietsen (transponders, verbeterde framenummers) moeten de herkenbaarheid van gestolen fietsen fors verbeteren. Meer nog dan het landelijk register zijn de aangiftebereidheid en de kwaliteit van de aangiften hierbij belangrijk.
Hier ligt de grote uitdaging voor het beleid. Het is wenselijk om niet alleen de politie, maar ook burgers en fietshandelaren bij het tegengaan van fietsdiefstal en fietsheling te betrekken. Dit kan door (op termijn) een afslag van het landelijk diefstalregister toegankelijk te maken voor burgers en handelaren, zodat zij kunnen controleren of een aangeboden fiets van diefstal afkomstig is. Op dit moment zal in tenminste zeven van de acht gevallen ten onrechte worden aangegeven dat de fi ets niet gestolen is. Het zal nog jaren duren voor hier verbetering in komt, als er geleidelijk meer goede aangiften in het systeem komen.