Uit een tweetal CROW-Fietsberaadpilots en de bijbehorende literatuurstudie blijkt dat de gladheidsbestrijding voor fietsers nog niet goed verankerd is in de bestaande aanbevelingen voor gladheidsbestrijdingsplannen. Zo ontbreekt een samenhangend netwerk van fietsroutes waarop de gladheid bestreden wordt. Verder wordt niet eenduidig vastgesteld aan welke eisen de gladheidsbestrijding voor fietsers moet voldoen. Hierdoor is het onder andere niet goed mogelijk om:
- een weloverwogen afweging te maken bij de inzet van middelen en menskracht;
- rekening te houden met de karakteristieken van fietsers en fietsen;
- rekening te houden met kenmerken van fietsinfrastructuur;
- de burger (de fietser) een duidelijk beeld te schetsen van de gladheidsbestrijding, zodat deze zijn verwachtingspatroon en gedrag hieraan kan aanpassen.
Deze notitie doet een aanzet om de gladheidsbestrijding beter te verankeren in aanbevelingen voor gemeentelijke en provinciale gladheidsbestrijdingsplannen. Een centrale rol is weggelegd voor een stappenplan.
Bij de verschillende stappen zijn verschillende medewerkers en organisatie-onderdelen betrokken. Het spreekt voor zich dat bij alle stappen een of meer gladheidsbestrijdingsspecialisten betrokken zijn. In de meeste gevallen is dat de gladheidscoördinator. Verder is het essentieel dat een beleidsmedewerker Verkeer en Vervoer een actieve bijdrage leveren.
Stap A Beleidsplan
Een goed beleidsplan begint met een algemene analyse van de problematiek. Het lijkt een open deur, maar dit is toch essentieel voor een effectieve aanpak.
Het Fietsberaad adviseert om in het gladheidsbestrijdingsplan een apart hoofdstuk te wijden aan fietsers. Het is niet haalbaar- en betaalbaar om de gladheid voor fietsers op alle wegen en paden te bestrijden. Er moeten keuzes gemaakt worden. Om iedereen duidelijk inzicht te geven in de prioriteiten wordt een apart gladheidsbestrijdingsnetwerk voor het fietsverkeer gemaakt.
Het gladheidsbestrijdingsnetwerk voor fietsers is een afgeleide van het (utilitaire) netwerk van hoofdfietsroutes, dat veel gemeenten en provincies hebben ontwikkeld voor het fietsbeleid. In de meeste gevallen is dit vastgelegd in een fietsbeleidsplan, verkeersstructuurplan of een verkeer-en vervoerplan.
Een goede communicatiestrategie vergroot de effectiviteit van de inspanningen en investeringen om de gladheid te bestrijden. In grote lijnen kan daarbij onderscheid gemaakt worden tussen (interne) communicatie tussen professionals die belast zijn met de gladheidsbestrijding en de (externe) communicatie met de burger.
Aanbevolen wordt om prestatie-eisen op te stellen voor de gladheidsbestrijding op het fiets-netwerk. Zo kan iedereen objectief vaststellen of de werkzaamheden conform afspraak zijn uitgevoerd. Dit is des te belangrijker als de gladheidsbestrijding is uitbesteed aan een parti-culier bedrijf. Ook voor de uitvoering van de communicatie-strategie kunnen prestatieeisen worden geformuleerd.
Stap B Uitvoeringsplan en uitvoering
Het uitvoeringsplan is een operationeel plan, waarin gladheidsbestrijdingsnetwerken voor motorvoertuigen, fiets en voetgangers vertaald worden in efficiënte strooi- en ploegroutes.
Stap C Evaluatie
In de evaluatie bekijken de gladheidscoördinator en de relevante beleidsmedewerkers met een open mind hoe het gaat met de gladheidsbestrijding.
Stap D Verbeteren
Op basis van de evaluatie worden voorstellen gedaan om het beleidsplan of het uitvoeringsplan te verbeteren. Moeten budgetten of doelstellingen aangepast worden? Zijn wijzigingen in de gladheidsbestrijdingsnetwerken wenselijk? Kunnen de gladheidsbestrijdingsvoertuigen efficiënter ingezet worden?