Dode hoek Detectie- en Signalerings-Systemen (DDSS): Onderzoek naar de werking en de mogelijkheden

  • Soort:Onderzoeksrapporten
  • Auteur:Connekt
  • Datum:30-11-2010

Het voor de dode hoek ontwikkelde ‘Omgeving Weggebruikers Interactie&' (OWI) model geeft duidelijk aan waarom de invoering van dode hoek spiegels en de voorzichtspiegels een zeer belangrijke oorzaak van ongevallen wegneemt, maar niet alle oorzaken. Een Dode hoek Detectie- en Signalerings-Systeem (DDSS) kan daar in principe aanvullend aan zijn.


 

Klik op de knop om de link te openen (opent in een nieuw venster)

downloaden
  • In 2003 zijn in Nederland de zogeheten dode hoekspiegel(s) verplicht gesteld voor alle vrachtauto’s om zo de kans op de dode hoek ongevallen te verminderen. In 2007 is in Europees verband de zogenaamde voorzichtspiegel verplicht gesteld. Deze spiegel geeft de chauffeur zicht op het gebied voor en rechtsvoor zijn of haar1 vrachtauto. Desondanks vallen er nog steeds slachtoffers, vrijwel allemaal in een stedelijke omgeving. In een stad rijden fietsers meestal vlak naast een vrachtauto: pas als een vrachtauto rechtsaf slaat zonder de fietser op te merken ontstaat er gevaar. De gedetailleerde simulaties van (bijna-) ongevallen laten zien hoe snel het gevaar kan ontstaan: een korte onoplettendheid van de chauffeur kan voldoende zijn om binnen enkele secondes de situatie van (relatief) veilig naar gevaarlijk om te laten slaan. Dat wijkt af van andere handelingen in het verkeer die gevaar opleveren, zoals te hard rijden, en betekent dat het iedereen kan overkomen.
    Die snelle opkomst van het gevaar maakt de detectie van gevaar een grote uitdaging. Detectoren die biomassa kunnen onderscheiden worden steeds beter, maar het is een grote technische uitdaging om het ontstaan van gevaar op tijd te herkennen. Uit de simulaties blijkt dat niet het indraaien van de wielen maar daarvoor al de intentie om af te slaan een cruciale indicator is van gevaar. Deze intentie kan gedeeltelijk uit navigatiegegevens en de knipperlichtstatus afgeleid worden. De kwaliteit van gevaar herkenning is nog onvoldoende om te kunnen denken aan een automatisch ingrijpend systeem.
    Het voor de dode hoek ontwikkelde ‘Omgeving Weggebruikers Interactie’ (OWI) model geeft duidelijk aan waarom de invoering van dode hoek spiegels en de voorzichtspiegels een zeer belangrijke oorzaak van ongevallen wegneemt, maar niet alle oorzaken. Een Dode hoek Detectie- en Signalerings-Systeem (DDSS) kan daar in principe aanvullend aan zijn. Het model geeft aan dat er meer mogelijk is zoals specifieke aandacht in de opleiding en training voor het opbouwen van een juist wereldbeeld, de bouw van de vrachtauto (bijv. lage ramen/zit) en aangepaste infrastructuur.
    Een waarschuwend systeem moet rekening houden met de beperkingen van de detectietechnologie om effectief te zijn. De wetenschappelijke kennis over ‘Persuasive Technology’ laat zien dat in de wijze van signalering naar de chauffeur er veel te verbeteren is door uit te gaan van het sociale gedrag van een ‘digitale bijrijder’. En door dat gedrag tot op zekere hoogte te standaardiseren. Een waarschuwend systeem naar de fietser moet een laatste redmiddel zijn: structureel waarschuwen heeft grote nadelen, zoals het ontkennen van de voorrangsregel (fietser heeft voorrang) en het feit dat ‘geen-signaal’ niet betekent ‘geen gevaar’ zolang niet 100% van de vrachtauto’s met zo’n waarschuwingssysteem uitgerust is.
    Er is nog nergens in de wereld aangetoond of en in welke mate een DDSS daadwerkelijk leidt tot reductie van het aantal ongevallen. Dit onderzoek geeft belangrijke aanwijzingen hoe dat effect bereikt kan worden. Het blijkt dat Nederland relatief veel kennis heeft over de dode hoek problematiek, en een industrie die daarop inspeelt.
    Door de toenemende urbanisatie en de toename van het aantal fietsers in steden buiten Nederland neemt de belangstelling voor de dode hoek problematiek toe. Het is daarom aan te bevelen om de kennis die dit onderzoek opgeleverd heeft in gezamenlijkheid om te zetten naar steeds betere Dode hoek Detectie- en Signalerings-Systemen.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Dode hoek Detectie- en Signalerings-Systemen

Scroll naar boven