Deens onderzoek: Spookfietsers veroorzaken serieuze problemen

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:05-08-2022
Volgens Deens onderzoek hebben spookfietsers 7 maal meer kans om in een conflictsituatie te belanden dan andere fietsers. Ook in ons land rijden de nodige fietsers tegen de richting in. En dat geeft eveneens problemen.

Bekend voorbeeld is de Erasmusbrug in Rotterdam, waar fietsers graag aan de verkeerde kant de Maas oversteken. Op de brug werden daarom grote pijlen met de rijrichting aangebracht. Fietsers die de goede kant op fietsen kregen een duimpje omhoog te zien, en fietsers die tegen de richting in fietsen een duimpje omlaag. Daarnaast was ook de oproep 'Roep boe tegen spookfietsers' te zien. Dat hielp een beetje. Het aantal spookrijders nam met 10% af.

De spookfietser is vaker onderwerp van onderzoeken geweest. Ook omdat spookrijders niet alleen andere fietsers in gevaar brengen. Ze lopen ook een risico om niet opgemerkt te worden door automobilisten als die een eenrichtingspad kruisen en geen fietser van de verkeerde kant verwachten.

Al in 2015 constateerde onderzoekers in een rapport van Rijkswaterstaat dat er per jaar gemiddeld 0,5 fietsdoden en 60 ernstig gewonden als gevolg van spookfietsen vallen in ons land. En Duitse onderzoekers vonden dat maar liefst 22% van 610 onderzochte fietsongevallen te maken hadden met spookfietsen.

Recent onderzoek van het Deense onderzoeksbureau Via Trafik bevestigt dit beeld. Men onderzocht in een aantal Deense gemeenten hoe het ervoor stond met het spookrijden. Gemiddeld bleek dat 1,4% van het totale fietsverkeer op 21 locaties als spookrijder kon worden bestempeld. Sommigen doen dat over korte afstanden, 1/3 minder dan 50 meter, 1/3 doet het over 50-500 meter, eveneens 1/3 rijdt meer dan 500 meter verkeerd. De meeste spookrijders zijn 18-29 jaar (43%), gevolgd door de 30-39-jarigen (17 %).

De helft van de Deense weggebruikers zegt de afgelopen week minstens één keer een spookfietser ontmoet te hebben. Driekwart van de spookfietsers tref je aan op het fietspad, eenvijfde op de weg.
Er is een nauw verband tussen spookfietsen en wegontwerp. Spookfietsers komen vooral voor langs meerbaanswegen en op trajecten met een middenberm.

De inrichting en samenstelling van de wijk qua ligging van de essentiële bestemmingen ten opzichte van elkaar, zijn ook van groot belang voor de omvang van spookfietsen. Fietsers steken bijvoorbeeld zelden een brede weg met veel verkeer over om bij een winkel in de buurt te komen, als zo’n winkel 400 meter aan dezelfde kant van de weg ligt.

De studie laat met enige voorbehoud - gezien het beperkte aantal gegevens - zien dat het risico op conflicten (bijna-ongevallen) gemiddeld ongeveer zeven keer groter is voor spookfietsers (2,3 conflicten per 100 fietsers) dan voor fietsers die met de rijrichting meefietsen (0,3 conflicten per 100 fietsers). De meeste conflicten (ongeveer 3/4) waren met andere fietsers/e-scooters, gevolgd door conflicten met auto's (ongeveer 1/5). Er werden geen conflicten met voetgangers waargenomen. De conflicten ontstonden vooral op fietspaden, waar ook de meeste spookfietsers zijn.

Ondanks dit hoge ongevalsrisico geeft ongeveer de helft van de respondenten aan dat volgens hen geen verhoogd ongevalsrisico is door tegen de rijrichting in te fietsen.
 
De onderzoekers bevelen aan dit thema serieus te nemen bij de stads- en verkeersplanning van nieuwe gebieden en te zorgen voor meer en betere oversteekplaatsen.
Het aanleggen van tweerichtingsfietspaden is in bepaalde situaties ook een oplossing. Verder pleit men voor gerichte campagnes en politiecontroles. En voor schoolrouteanalyses en verkeersveiligheidsplannen voor scholen.
 

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Deens onderzoek: Spookfietsers veroorzaken serieuze problemen

Scroll naar boven