Het fietsstimuleringsbeleid van Soest richt vooral op fietsinfrastructuur en -voorzieningen. Daarnaast staat ook gedragsbeïnvloeding in de beleidsplannen als thema. Voor het Fietsactieplan is jaarlijks circa €50.000 beschikbaar.
De rekenkamer-commissie probeerde na te gaan hoeverre deze maatregelen in de periode 2014 tot 2020 aansloegen. Het eerste probleem daarbij is: hoe meet je dat? Fietstelpunten kent de gemeente nauwelijks. En de cijfers uit het Onderzoek Onderweg in Nederland (ODiN) van het CBS zijn niet voldoende nauwkeurig op het niveau van kleine gemeenten. Via een omweg, door te werken met langjarige gemiddelden, werd daar toch nog enige informatie uit gewonnen.
De belangrijkste input werd verkregen van een onderzoek onder inwoners van de gemeente. In een online enquête is aan inwoners gevraagd in welke mate zij de fiets gebruiken, of zij in de periode 2014-2020 vaker zijn gaan fietsen en waarom. Van de respondenten gaf 49% aan dat de fietsfrequentie niet is gestegen in de periode 2014-2020. Twaalf procent geeft zelfs aan dat de fietsfrequentie gedaald is. De rest zei wel vaker te zijn gaan fietsen, maar meldde ook dat persoonlijke factoren daarbij een grotere rol spelen dan geïmplementeerde maatregelen. Verkeersveiligheidsmaatregelen waren overigens favoriet bij de ondervraagden.
Dat fietsers in de praktijk niet zoveel merkten van de fietsplannen is tot op zekere hoogte wel te verklaren. Een relatief groot deel van de beschikbare budgetten is besteed aan de uitvoering van haalbaarheidsonderzoeken en verkenningen voor subsidieaanvragen voor grotere projecten. Dat kan in de toekomst dus nog zijn vruchten afwerpen. Maatregelen op het gebied van gedrag en educatie schoten er veelal bij in vanwege te weinig personeelsgebrek. De rest van het geld ging vaak op aan kleine infrastructurele ingrepen.
De rekenkamer-commissie stelt op basis van de bevindingen “dat het doel van de gemeente Soest om inwoners meer te laten fietsen niet gehaald lijkt”. In het rapport zelf wordt dat wat voorzichter geformuleerd: “Met betrekking tot de doelstelling ten aanzien van het aandeel verplaatsingen per fiets kan niet vastgesteld worden of het beleid doeltreffend is.” Er aan toevoegend: “Het beschikbare budget is in de periode 2014-2020 ontoereikend geweest om een schaalsprong te maken die nodig is om het aandeel fiets te verhogen.”
Wat ook een rol kan hebben gespeeld, zo laat het rapport doorschemeren, is dat de gemeente Soest er nadrukkelijk voor kiest om het gebruik van de fiets niet te stimuleren door in te zetten op het ontmoedigen van autogebruik.
Het rapport beveelt aan om een langjarig fietsbeleid te ontwikkelen, in samenhang met andere vervoermodaliteiten. En daarvoor ook de nodige financiële middelen uit te trekken.