Het aantal fietsen dat wordt gestolen neemt door de jaren heen iets af, zo blijkt uit een onderzoek van Bureau Beke in opdracht van de Stichting Aanpak Fiets- en E-bikediefstal (S.A.F.E.) en Tour de Force. In 2017 werden 560.000 eigenaren het slachtoffer van fietsdiefstal, in 2019 waren dat er 466.000. Dat de totale kosten van fietsdiefstal ongeveer gelijk blijven, heeft te maken met het feit dat er meer duurdere elektrische fietsen, bakfietsen en sportfietsen worden gestolen.
Hotspots voor fietsdiefstal zijn de grotere (studenten)steden, waarbinnen stations, winkelgebieden en pleinen als micro-hotspots te kenmerken zijn, aldus het onderzoeksrapport. Ook wordt er steeds meer gestolen uit schuren en voortuinen. Andere hotspots zijn de grensgebieden (Oost-Nederland en Zuid-Nederland), vanwege de mogelijkheid om de fietsen eenvoudig naar het buitenland te transporteren. Volgens experts is dit veelal naar het Oostblok, waar georganiseerde bendes verantwoordelijk voor zijn. Diefstal door - verslaafde - gelegenheidsdieven neemt volgens experts af.
In een enquête onder slachtoffers geeft de helft aan dat de diefstal emotionele impact heeft gehad vanwege het feit dat ze gehecht waren aan de fiets. Twee derde van de ondervraagden geeft aan ook financiële impact te ondervinden, omdat ze een nieuwe fiets moesten aanschaffen.
Bevestigingsring aan de muur
De vraag is natuurlijk wat je kunt doen om fietsdiefstal terug te dringen. Er moet bijvoorbeeld geïnvesteerd worden in veilige fietsstallingsmogelijkheden bij woningen, bijvoorbeeld bevestigingsringen aan de muren van woningen. En in acties om consumenten aan te zetten te investeren in betere sloten. Hoewel dat laatste tot nu toe kennelijk niet veel uithaalt.
Volgens de onderzoekers ontbreekt in het huidige preventiesysteem in Nederland de stimulans bij consumenten om zuiniger met een fiets om te springen. Dergelijke preventieve stimuli zouden meer centraal moeten staan bij alle partijen.
Het systeem van verzekeren zorgt nu volgens veel experts voor een perverse prikkel. Doordat een verzekeraar tot soms vijf jaar na aankoop de nieuwwaarde van een fiets vergoedt, worden consumenten te weinig gestimuleerd om de fiets bewuster vast te zetten en veiliger te stallen. Men zou eerder moeten denken aan een vorm van beloningssysteem, waarbij een consument korting kan krijgen als hij bepaalde jaren diefstalvrij fietst of zijn fiets registreert.
Connected bike
Mede door de ontwikkeling van de e-bike is er steeds meer mogelijk voor wat betreft het traceren van de fiets via een ingebouwde chip. Daar zien de onderzoekers mogelijkheden voor de toekomst. Alleen wreekt zich hier de omstandigheid dat er niet één systeem wordt ontwikkeld, maar meerdere. Daardoor dreigt de connected bike niet op één plek vindbaar te zijn, en dreigt decentralisatie van de vindbaarheid van gestolen fietsen. “Deze versnippering in preventiesystemen moet doorbroken worden, door te kiezen voor één systeem of door verschillende systemen door middel van een open standaard met elkaar te laten verbinden.”
Register
In het doen van aangifte van fietsdiefstal zien weinig consumenten heil (in 2019 deed nog maar 14 procent aangifte, nog geen 4 procent van de aangiften leidt tot daadwerkelijke opsporing). Als alternatief wordt gesuggereerd om voor fietsdiefstal een fietsvermissingsregistratiesysteem op te zetten, indien mogelijk gekoppeld aan het Stopheling register. De politie zou wel binnen 48 uur moeten acteren op meldingen van gestolen connected bikes. En er moet blijvend geïnvesteerd worden in lokfietsen, want die blijken een afschrikkende werking te hebben.