Ook in Duitsland is de fiets booming. In Berlijn bijvoorbeeld steeg het fietsgebruik alleen al in 2018 met acht procent. De infrastructuur houdt echter nog geen gelijke tred. Op veel trajecten moeten fietsers het nog zonder vrijliggende fietspaden stellen en de weg delen met automobilisten. En die willen nogal eens onvoldoende ruimte aanhouden bij het passeren.
De krant Der Tagespiegel deed met behulp van een aantal wetenschappers onderzoek naar de omvang van het probleem in Berlijn en documenteerden de resultaten uitgebreid.
Daarvoor ontwikkelde men een speciale sensor om inhaalafstanden vast te leggen. De fietsen van 100 vrijwilligers werden uitgerust met zo’n sensor, die via bluetooth was verbonden met de smartphone. De sensor mat 20 keer per seconde de inhaalafstand. Als die te krap was, maakt de smartphone automatisch een foto. Via een algoritme werd aan de hand van die foto zeker gesteld dat het daadwerkelijk om een inhalende auto ging. De data werd doorgestuurd naar een server en daar verder verwerkt.
De vrijwilligers legden in totaal 13.300 km af. Er werden 16.700 inhaalmanoeuvres geregistreerd. 9402 keer werd te krap ingehaald. Dat wil zeggen op minder dan 1,5 m (een maat die in de Duitse wet is vastgelegd). 3019 keer hielden automobilisten zelfs een afstand aan van minder dan 1 meter. 192 passeerde zelfs op minder dan 50 cm.
Het dragen van een waarschuwingsvest blijkt niets uit te maken. Ook leeftijd of geslacht maakt niet uit. Een helm leidt niet tot krappere passeerafstanden (zoals sommige eerder studies lieten zien), maar juist tot ruimere inhaalafstanden.
In Duitsland staat formeel een boete op te krap inhalen van 30 euro. De oogst van het experiment met de 100 vrijwilligers zou alleen al goed geweest zijn voor 282.000 euro aan boeteopbrengsten.
De onderzoekers keken ter vergelijking ook nog even in Kopenhagen hoe het daar met inhalen gesteld is. Ze constateerden dat in Berlijn tijdens vergelijkbare ritten 7 keer vaker te krap wordt ingehaald dan in Kopenhagen. De belangrijkste reden: het ontbreken van een fysieke scheiding tussen fietsers en automobilisten.